ΕΛΛΕΙΜΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΚΑΙ ΥΠΕΡΚΙΝΗΤΙΚΟΤΗΤΑ (ΔΕΠΥ)
Το παιδί με ΔΕΠΥ δυσκολεύεται:
Να εστιάσει την προσοχή του.
Να ελέγξει τις παρορμήσεις του.
Να ελέγξει την κινητικότητά του.
Στο σχολείο:
Δείχνει αφηρημένο/απρόσεχτο/χωρίς συγκέντρωση.
Ρωτάει συχνά τον διπλανό του που “βρίσκονται”.
Έχει κινητική ανησυχία/διασπαστική συμπεριφορά.
Προσπαθεί να τραβήξει την προσοχή.
Αποφεύγει να συμμετέχει στο μάθημα.
• Δείχνει ένα έξυπνο παιδί που δεν τα καταφέρνει σε απλές σχολικές δεξιότητες (ανάγνωση, γραφή).
• Δείχνει αδιάφορος για το μάθημα.
Στο σπίτι:
Δείχνει έντονη άρνηση να γράψει και να διαβάσει.
Δεν συγκεντρώνεται όταν διαβάζει και γράφει.
Η μελέτη διαρκεί μεγάλο χρονικό διάστημα.
Χρειάζεται συνεχή παραίνεση για να κάνει τα μαθήματά του .
Κουράζεται αδικαιολόγητα γρήγορα όταν κάνει τα μαθήματά του.
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ ΜΑΘΗΤΗ ΜΕ Μ.Δ.
Δυστυχώς πολλοί σπεύδουν να χαρακτηρίσουν ένα παιδί με ΔΕΠΥ ως τεμπελης, καθυστερημενος, ανικανος, ταραξίας, αδιάφορος, αυτός που δεν παίρνει τα γράμματα…
O ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ
Να έχουν κοινή στρατηγική αντιμετώπιση.
Να μην επιβαρύνουν το παιδί, επισημαίνοντας του πόσο κακός μαθητής είναι.
Να μη φέρνουν σε δύσκολη θέση το παιδί μπροστά σε τρίτους.
Να ενθαρρύνουν κάθε επιτυχία του.
Να του δείχνουν εμπιστοσύνη, ελέγχοντας ταυτόχρονα τη μελέτη του.
Να συζητούν μαζί του πού μπορεί να κάνουν λάθος.
Να μη στερούν αναίτια το παιχνίδι και τις εξόδους του.
Να καταλάβουν ότι οι βαθμοί δεν είναι αυτοσκοπός.
Να βάζουν όρια στο διάβασμα του παιδιού. Τα παιδιά χρειάζονται σταθερότητα που επιτυγχάνεται όχι με αυστηρές τιμωρίες, αλλά με τη θέσπιση ορίων.
ΤΡΟΠΟΙ ΒΟΗΘΕΙΑΣ ΣΤΟ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
• Χρησιμοποιήστε έντονους μαρκαδόρους υπογράμμισης.
• Δώστε του την ευκαιρία να επιλέγει πχ. Ποια άσκηση θέλει πρώτα και ποια δεύτερη, το χρώμα που θα χρησιμοποιήσετε κτλ.
• Καλό είναι οι προφορικές και οι γραπτές ασκήσεις να εναλλάσσονται μεταξύ τους.
• Διδάξτε του πως χρησιμοποιούμε ένα λεξικό.
• Χρησιμοποιήστε σταυρόλεξα.
• Κάντε διαλείμματα.
• Προετοιμάστε το παιδί από την αρχή της καθημερινής μελέτης. Τί θα κάνετε, πόσες ασκήσεις και τί περιμένετε από αυτό.
• Τονίστε ότι θα το βοηθήσετε σε ό,τι δυσκολεύεται.
• Αναρτήστε στο τοίχο του δωματίου του αυτά που θα θέλατε να θυμάται πχ. κανόνες γραμματικής και εργαλεία πχ. ημερολόγιο, χάρτη.
• Δεν διορθώνουμε όλα τα λάθη! Επιλέγουμε ποια είναι πιο σημαντικά τη δεδομένη στιγμή.
• Δεν ζητάμε να απομνημονεύσει ακολουθίες γεγονότων, ημερομηνίες, ονόματα κτλ. Διαλέγουμε πάλι τα σημαντικότερα.
• Εφευρίσκουμε και του διδάσκουμε “τρικ” απομνημόνευσης πχ. η λέξη αυτοκρατορία θυμίζει τη λέξη “κρατάω”.
• Χρησιμοποιείστε την τεχνολογία για να εμπλουτίσετε το περιεχόμενο και την διαδραστικότητα των ασκήσεων. Βάλτε το παιδί να πληκτρολογήσει, να αναγνώσει μέσα απο υπολογιστή.
• Παραμύθια, νεανική λογοτεχνία, κόμικ και μυθολογία μπορεί να χρησιμοποιηθούν ως ενδεικτικά κείμενα για να δουλέψετε.
• Κόψτε εικόνες απο περιοδικά για να τις χρησιμοποιήσετε.
• Μάθετε ποια είναι τα ιδιαίτερα ενδιαφέροντα του κάθε παιδιού και εκμεταλλευτείτε τα για να κάνετε πιο ελκυστικές τις ασκήσεις.
• Σημαντικός κανόνας είναι πριν τελειώσει η συνάντηση ενός προγράμματος ή στη καθημερινή μελέτη η τελευταία άσκηση να είναι εύκολη για το παιδί. Η τελική εντύπωση του παιδιού για τις ικανότητές του είναι σημαντική.
ΕΞΑΣΚΗΣΗ ΜΝΗΜΗΣ
Ζητήστε μέσα στην ημέρα να σας εξιστορήσει τι έκανε μέχρι εκείνη τη στιγμή πχ. στο σχολείο, φροντιστήριο κτλ.
Κάντε ερωτήσεις για την προηγούμενη ημέρα πχ. τι φόρεσες, τι έφαγες, τι είδες στη τηλεόραση κτλ.
Κάντε ερωτήσεις για κάποιο πρόσφατο σημαντικό γεγονός πχ. ποιοι ήρθαν στο πάρτυ κτλ.
Ζητήστε να σας πει ονόματα πχ. των παιδιών στη τάξη του, συγγενών, φίλων, συναθλητών κτλ.
Παίξτε όσο το δυνατόν περισσότερα παιχνίδια μνήμης. Μπορείτε να βρείτε ποικιλία από επιτραπέζια και διαδικτυακά ανάλογα παιχνίδια.
Ζητήστε να σας πει τίτλους από ταινίες που έχει δει πρόσφατα.
Γράψτε διάσπαρτα μερικές λέξεις σε ένα χαρτί (ξεκινήστε από τον ελάχιστο αριθμό και δυσκολέψτε προοδευτικά) και ζητήστε να σας πει όσες θυμάται.
Μουρμουρίστε ρυθμούς από τραγούδια που ξέρετε ότι γνωρίζει και ζητήστε να τα αναγνωρίσει. Έπειτα βάλτε να κάνει το αντίστροφο για να το αναγνωρίσετε εσείς αυτή τη φορά.
Ζητήστε του να σας πει πληροφορίες για θέματα που γνωρίζει π.χ κάποιο άθλημα που του αρέσει.
ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
• Αναζητήστε σχήματα και μοτίβα στη καθημερινή ζωή.
• Βάλτε το παιδί σας να μετρήσει υλικά για μια συνταγή που φτιάχνετε.
• Ρωτήστε το παιδί σας να σας εξηγήσει τις μαθηματικές δεξιότητες που μαθαίνει αυτό το καιρό στο σχολείο.
• Καθώς βοηθάτε το παιδί σας στα μαθηματικά για το σχολείο ρωτήστε το να σας εξηγήσει πως κατέληξε σε μια απάντηση.
• Βοηθήστε το παιδί σας να βρει κατάλληλα on line παιχνίδια αριθμών και επίλυσης προβλημάτων.
• Να παίζετε μαζί παιχνίδια με κάρτες και επιτραπέζια παιχνίδια που εμπεριέχουν νούμερα και μοτίβα.
• Ζητήστε απο το παιδί να υπολογίσει τα ρέστα ή να υπολογίσει το συνολικό κόστος ενώ κάνετε τις αγορές σας.
• Συγκρίνετε: Ποιος είναι ο ψηλότερος/βαρύτερος/μακρύτερος/μικρότερος/γρηγορότερος/πιο ζεστός/πιο ακριβός κτλ.
• Έχετε στη διάθεση σας εργαλεία όπως: χάρακα, ζυγαριά και μεζούρα.
• Ενθαρρύνετε το παιδί να παρακολουθεί το σκορ ή άλλα στατιστικά για το αγαπημένο του ομαδικό παιχνίδι.
• Χρησιμοποιήστε ζάρια για να κατασκευάσετε παιχνίδια εξάσκησης μαθηματικών.
• Επισημάνετε τους τρόπους που τα μαθηματικά είναι μέρος της καθημερινής μας ζωής: χρήματα, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, μουσική, τέχνη, μαγειρική.
Προπαίδεια
Μπορείτε ακόμη να φτιάξετε τη δική σας τράπουλα, θέστε τους κανόνες και παίξτε χαρτιά.
Ενώνουμε τις τελείες με τη σειρά, σύμφωνα με την προπαίδεια .
Καλέστε τα να λύσουν ακόμη και «προβλήματα» της καθημερινότητας.
Σβήστε όλες τις διπλές πράξεις.
Οργάνωση διαβάσματος
• Δημιουργία κατασκευασμένου και ελεγχόμενου περιβάλλοντος.
• Αυτό το περιβάλλον είναι το δωμάτιο του ή όποιος άλλος ήσυχος χώρος μπορεί να αποτελέσει κατάλληλο μέρος για το διάβασμα του.
• Ο χώρος μελέτης θα πρέπει να είναι πάντα ο ίδιος (με λιγότερες όσο το δυνατόν εξαιρέσεις) και οργανωμένος.
Πράγματα που πρέπει να υπάρχουν στο χώρο μελέτης:
Καθημερινό πρόγραμμα του σχολείου αναρτημένο στον τοίχο του σε ύψος που μπορεί να το διαβάζει εύκολα.
Ένα γραφείο χωρίς άλλα αντικείμενα πάνω εκτός από αυτά που χρειάζεται για να διαβάσει τα μαθήματα της ημέρας.
Ένα αντιστρες εργαλείο πχ. ένα μαλακό μπαλάκι για να ισορροπεί το άγχος της μελέτης και την κινητική του ανησυχία.
Οργανωμένα συρτάρια. Τα 5 βασικά πράγματα που είναι απαραίτητα να βρίσκει εύκολα το παιδί είναι: μολύβι, γόμα, ξύστρα, χάρακας, πρόχειρο τετράδιο.
Ένα ευκολοδιάβαστο ρολόι που μπορεί το παιδί να το κοιτάει και να το συμβουλεύεται όλες τις στιγμές της ημέρας.
‘’ΔΕΝ ΑΚΟΥΕΙ ΚΑΝΕΝΑΝ’’
Τονίστε την καλή συμπεριφορά και μετά αυτό που δεν σας αρέσει.
Αγνοήστε όσο μπορείτε τις ασήμαντες “κακές” συμπεριφορές.
Ανατροφοδοτήστε το παιδί με στοιχεία για την συμπεριφορά του όσο πιο συχνά μπορείτε. Κάθε φορά θα πρέπει να είστε συγκεκριμένοι στο τι πρέπει να αλλάξει το παιδί. Η απλή οδηγία “συμμορφώσου” δεν βοηθάει.
Σημειώστε και αναρτήστε μέχρι 3 κανόνες. Μπορείτε να αναρτήσετε σε εμφανές σημείο 3-4 κανόνες (όχι περισσότερους) που θεωρείτε σημαντικούς.
Προνοήστε για τα προβλήματα. Είναι χρήσιμο να έχετε συγκεκριμένους κανόνες για κάθε μέρος που πρόκειται να πάτε με το παιδί και γνωρίζετε ότι είναι πολύ πιθανό να διασπαστεί και να υπερδιεγερθεί πχ. Super Markets.Πρέπει να ξέρει από πριν τι περιμένετε να μην κάνει. Ανάλογα θα πρέπει να έχει μια επιβράβευση ή ένα κόστος.
Αναπτύξτε ρουτίνες. Οι ιεροτελεστίες βοηθούν για να αποτυπωθούν περισσότερο βιωματικά στα παιδιά οι υποχρεώσεις τους.
Λάβετε υπ’ όψιν την ανάγκη που θέλει να ικανοποιήσει.
Μην παραιτήστε. Αναζητήστε τους μηχανισμούς αντιμετώπισης του δικού σας θυμού.